Činjenica je da je kompletan dvadeseti vek izgrađen na modelu linearne ekonomije, zasnovanoj na ekstrakciji, potrošnji, a zatim i odbacivanju proizvoda, bez iskorišćavanja njihovih preostalih vrednosti. Kako su se ekonomije zemalja EU i sveta razvijale, a samim time i količina proizvedenog otpada, postajalo je sve jasnije da ovaj model potrošnje i proizvodnje više nije prikladan za moderno društvo. Princip linearnog upravljanja resursima uzrokovao je značajne probleme za mnoge gradove, opštine u pogledu klimatskih kriza, zagađenja prirodnih ekosistema usled odlaganja velikih količina otpada, ekonomskog pada, kao i kolapsa tržišta reciklaže.

Razvijene države su uvidele da je uvođenje novog koncepta nula otpada ključno za ekološki i socio-ekonomski oporavak opština i gradova, gde se kroz razne programe, politike i infrastrukture za održivo upravljanje komunalnim otpadom, razvija lokalna ekonomija i standard života stanovnika, poboljšava stanje životne sredine i ublažavaju se klimatske promene. Stoga se čak 400 opština iz EU obavezalo se da će usvojiti koncept nula otpada, implementirajući strategije sprečavanja nastajanja otpada usmerene na zajednicu koje menjaju ljudski odnos sa prirodom i resursima. Mnoge opštine i gradovi već uveliko su započeli sa kreiranjem i implementacijom strateških dokumenata, koje sadrže ključne mere za realizaciju koncepta nula otpada, fokusirajući se na redizajnirane proizvoda, sprečavanje i smanjenje nastajanja otpada, ponovnu upotrebu, reciklažu, iskorišćavanje materijalnih i energetskih vrednosti otpada i adekvatno odlaganje. Takođe, kroz implementaciju mera nula otpada, nastoji se osigurati razvijanje lokalnog cirkularnog upravljanja resursima kao i novih održivih poslovnih modela uz nova radna mesta, čime se poboljšavaju i životni uslovi stanovnika.

Opštine Bajina Bašta, Krupanj i Vladimirci su kroz implementaciju projekta Opštine sa nula otpada dobile osnovnu podlogu, kao i podršku za proces uvođenja koncepta nula otpada na lokalnom nivou. Tako su za ove tri opštine kreirani dokumenti kojima će se definisati jasne i primenljive mere koje će dati adekvatno usmerenje za unapređenje trenutnog sistema upravljanja komunalnim otpadom. Dokumenti Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Bajina Bašta uz prateći akcioni plan; Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Vladimirci uz prateći akcioni plan; Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Krupanj uz prateći akcioni plan. Ova tri dokumenta imaju isti cilj: Uspostavljanje konkretnog plana aktivnosti i strateške vizije koji dovode do smanjenja nastanka otpada na lokalnom nivou u skladu sa principima nula otpada i cirkularne ekonomije. Predviđeno je da dokument doprinese usmeravanju budućih odluka i ulaganja u vezi sa komunalnim otpadom, kao i da identifikuje konkretne aktivnosti u kojima lokalna uprava može igrati ulogu u podsticanju promena u zajednici, ekonomiji i društvu potrebnih za postizanje cilja smanjenja količine otpada za finalno odlaganje.

Celokupne publikacije za sve tri opštine možete pronaći na linkovima ispod.

Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Bajina Bašta uz prateći akcioni plan

Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Vladimirci uz prateći akcioni plan

Mere za uvođenje koncepta nula otpada u Opštini Krupanj uz prateći akcioni plan